6.09.2014

Першая субота мая 2014

Няхай Тваё Беззаганнае Сэрца зменіць свет!

ПЕРШАЯ СУБОТА МАЯ

І. ПАСЛАННЕ МАРЫІ
(Прапанова для казання)

  
   Усе пасланні наконт Божай рэчаіснасці, пачынаючы са старажытных месіанскіх прароцтваў, прамаўляюць да людзей простай мовай слоў і вобразаў і ў першую хвіліну ў нейкім сэнсе незразумелыя. Толькі паступовае іх здзяйсненне на працягу часу і сярод змяняючыхся падзеяў пацвярджае іх сапраўднасць.
   Так адбываецца ў выпадку Фацімскага Паслання, якое становіцца ўсё больш зразумелым з цягам часу, па меры таго, як Божыя справы аб’яўляюцца ў гісторыі народаў і адбываюцца “духоўныя вяртанні” да Бога, да веры і да Касцёла: навяртанне грэшнікаў, у якім рашаючую ролю мае прысутнасць Маці Божай. Новыя, неспадзяваныя, нібы выпадковыя падзеі апошніх гадоў пакрываюцца і звязваюцца са зместам простых слоў, перададзеных праз пастушкоў, якіх Касцёл сёння прызнаў блаславёнымі (Францішак і Гіяцынта).
   Сёння можна сказаць без ценю сумневу, што ўвесь пантыфікат Яна Паўла ІІ скіраваў новае святло на сапраўднасць гэтага Паслання, якое Касцёл прызнаў яшчэ раней, калі зацвердзіў публічны культ Маці Божай Фацімскай. Такім чынам “збег абставінаў” набірае характар “згоднасці падзеяў”, якія разам з замахам на жыццё Папы пацвярджаюць пасланне Марыі.
   Сутнасцю Фацімскага Паслання з’яўляецца не таямніца і не іншыя вонкавыя знакі. Яго змест узнёслы і духоўны, дасканала згодны з навучаннем Касцёла. Ён складаецца з трох элементаў: пакута, малітва, набажэнства да Беззаганнага Сэрца якое вядзе да аднаго: малітвы на ружанцы. “Гэта пасланне, якое Маці Божая Фацімская паўтарае ўсяму свету”, – як сцвердзіў Пій ХІІ (пар. I. Felici, Fatima, Warszwa 1991, s. 234).
   Фацімскае Пасланне скіравана да кожнага чалавека. Любоў Маці Збаўцы дасягае кожнага месца, якога кранулася справа збаўлення. Яе клопат распаўсюджваецца на кожную адзінку нашых часоў, на ўсе грамадствы, народы і людзей. Маці, якая ўсёй любоўю, што будзіць у ёй Дух Святы, прагне збаўлення кожнага, ці можа Яна маўчаць, калі стаіць пытанне самой падставы іх збаўлення? Не, не можа.
   Заклік Марыі не аднаразовы – казаў Святы Айцец Яна Павел ІІ у Фаціме 13 мая 1982 года. На пасланне Марыі трэба адказваць з пакалення ў пакаленне, згодна з новымі “знакамі часу”. Да яго трэба няспынна вяртацца. Яго трэба разглядаць кожны раз наноў.
   Касцёл заўсёды навучаў, што Божае аб’яўленне было схавана ў Езусе Хрысце, які з’яўляецца поўняй гэтага аб’яўлення, і не трэба спадзявацца на новае публічнае аб’яўленне перад хвалебным прыходам Пана нашага Езуса Хрыста (Другі Ватыканскі Сабор, Dei Verbum, 4). Касцёл ацэньвае і разглядае прыватныя аб’яўленні з дапамогай крытэрыяў згоднасці з гэтым адзіным публічным аб’яўленнем. Калі Касцёл прызнаў пасланне Фацімы, гэта адбылося перш за ўсё таму, што ў гэтым пасланні заключаецца праўда і заклік самога Евангелля. “Навяртайцеся і верце ў Евангелле”. Гэта першыя словы, якія Месія скіраваў да чалавецтва. Пасланне з Фацімы па сваёй сутнасці з’яўляецца заклікам да навяратння і пакуты, так як Евангелле. Гэты заклік разнёсся на пачатку ХХ стагоддзя і быў скіраваны асабліва да цяперашняга стагоддзя. Здаецца, што пасланне Найсвяцейшай Панны Марыі трэба разглядаць у святле “знакаў часу”, знакаў нашых часоў. Навяртанне ў Фацімскім Пасланні раўназначнае слову “перамога”. Марыя аб’яўляецца таксама для таго, каб паклікаць да малітвы за грэшнікаў. Чалавечая натура знаходзіцца ў стане ўпадку перашроднага граху, і ёй цяжка трываць у вернасці Божаму прыказанню, якое павінна схіляць да таго, каб крочыць шляхам любові, да пазбягання граху, да жыцця ў ласцы і святасці. Таму кожны дзень ўсё больш малых дазваляе сябе падмануць неапанаванаму эгаізму, зайздрасці і нячыстасці. Мэтай гэтага змагання не з’яўляецца знішчэнне ворага, а яго ўратаванне праз навяртанне.
   Для ўсіх людзей па ўсім свеце мэтай Фацімскага Паслання з’яўляецца тое, што яны павінны перастаць абражаць Бога, як паказваюць гэта словы папы Пія ХІІ: “Любоў і заступніцтва Беззаганнага Сэрца Марыі прыспешваюць трыюмф Божага Валадарства і ўвесь свет, заключыўшы перамір’е і паяднаўшыся з Богам, абвясціў Яе блаславёнай і разам з Ёй заспявае з аднаго да другога канца зямлі спрадвечны Магніфікат хвалы, любові, падзякі Сэрцу Езуса, бо толькі ў Ім ён можа знайсці Праўду, Жыццё і Супакой (Пій ХІІ, Пасланне з радыё 31 кастрычніка 1942 г., Acta Apostolicae Sedis, 34: 1942, s. 312-319).
   Мы не можам змагацца да перамогі і быць начыннем Маці Божай, бо самі зняволеныя грахом! Нам трэба адвярнуцца ад граху і ад усялякіх праяўленняў свайго эгаізму. Такім чынам, вызваляючы сябе, мы больш поўна злучаемся з Беззаганнай і становімся здольнымі вызваляць іншых.

***
   Маці Божая ведае, што там трэба будзе змагацца з грахом, са светам і з шатанам. Яна ведае, што шатан распачаў вайну з Ёй і з Яе нашчадкамі. Марыя не ўхіляе з нашага шляху небяспекі і неабходнасць змагання, але ў гэтай барацьбе Яна дае нам разам з Фацімскім Пасланнем (пакута, малітва, набажэнства да Беззаганнага Сэрца) таксама святы шкаплер і сваю прысутнасць як абарону і ратунак. Гэта знак навяртання і пакуты. Яго карычневы колер кажа нам пра неабходнасць утаймавання плоці, змагання з грахом і пакуты, якія мы абяцалі Марыі. Нават больш, абяцанні, звязаныя з нашэннем шкаплера, дасканала пераплятаюцца з абяцаннямі, што дала нам Маці Божая ў Фацімскіх Аб’яўленнях. Яна не толькі чувае над збаўленнем душ, а з любові нясе дапамогу ў патрэбах, вяртае здароўе цела і лечыць раны сэрца. Гэтым набажэнствам да Беззаганнага Сэрца Марыі, мэта якога ратаванне душ ад вечнага асуджэння, з’яўляецца набажэнства першых суботаў месяца, якое таксама адпавядае набажэнству шкаплера. Гэта менавіта – прысвячэнне сябе Марыі і цалкавітае адданне сябе Ёй на служэнне.

   У парафіі Есень быў чалавек, які надакучваў Богу 30 гадоў. Ён прыйшоў 2 сакавіка а 17 гадзіне, усю ноч правёў на малітве і раніцай, калі прыйшла жонка, просячы яго, каб ён прыйшоў дадому і трохі паеў, той адказаў: “Няхай што заўгодна адбываецца, але касцёла і Маці Божай я не пакіну. Я столькі гадоў сядзеў дома, хоць цяпер добра памалюся, пасілак не ўцячэ, вытрымаю”. Было гэта падчас наведвання парафіі Маці Божай у копіі Цудоўнага Яснагорскага Абраза.

   Сяброўства Марыі вечнае, а Яе дабразычлівасць не скончваецца. Яна абавязалася на вякі быць нашай Сяброўкай і ад нас таксама чакае сяброўства. Сяброўства ж мае свае правы. Гэта не толькі саюз сяброўства, але і саюз, у якім мы асабіста прымаем абавязак служыць з гэтага моманту Марыі як сваёй Спадарыні і Каралеве. Яна ж загдвае: “Зрабіце ўсё, што вам скажа мой Сын” (пар. Ян 2,5).


ПРЫКЛАД
Упрыгожвайце алтары сэрцаў

   Май называецца месяцам Марыі, асацыіруецца з марыйнай пабожнасцю – песні, літанія… тое, што сёння відавочна, некалі павольна, паступова ўсталёўвалася праз шматлікія намаганні. Вялікім распаўсюджвальнікам маёвых набажэнстваў быў святы арцыбіскуп Зігмунт Шчэнсны Фелінскі. Заахвочваючы да іх урачыстага абыходу, ён прасіў: “Упрыгожце алтары сэрцаў!”. Аказалася, што з часам ён сам будзе ісці марыйным шляхам…
   Святы Зігмунт Фелінскі гэта сапраўды асаблівы чалавек. Ці будзе калі-небудзь зняты фільм пра яго жыццё? Спачатку трэба ўявіць сабе гады на двары яго маці Евы Фелінскай ( дамы, пячатныя машынкі), якую за грамадскую і палітычную дзейнасць, нечакана, з маленькім дзіцём на руках, саслалі ў Сібір. Ці прыклад кахаючай маці, заангажаванай у грамадскія справы, моцнай духоўна, захоўваючай веру ў цяжкіх умовах, паказаў яму, як трэба наследаваць Марыю? У другой частцы серыялу трэба было б паказаць Парыж, сяброўства з Юліям Славацкім, з якім ён быў побач аж да хвіліны смерці… Фелінскі стаў ксяндзом. У неспакойныя часы быў прызначаны біскупам Варшавы. Сталіца няшмат ведала пра мінулае і характар будучага святога, тады панаваў усхваляваны розум, перажывалася прыніжэнне польскай думкі, рэлігійнасці, нацыянальнай самасвядомасці. У польскіх і замежных газетах новага арцыбіскупа абвінавачвалі ў адсутнасці патрыятызму, паслухмянасці цару, яго публічна абражалі яшчэ да таго, як ён мог нешта зрабіць.
   Арцыбіскуп Фелінскі аддаў сваю дыяцэзію Марыі і заняўся фармацыяй клерыкаў і святароў, візітацыямі парафій, прытулкаў, шпіталяў, кляштараў, сховішчаў, засноўваў брацтвы ўстрымання, уводзіў маёвае набажэнсва, выпрошваў амністыю для святароў, сасланых у Сібір, паклікаў Супольнасць Сясцёр Сям’і Марыі, пратэставаў супраць пераследвання каталіцызму і палякаў.  Патрыятычныя колы з неахвотай і пагардай адносіліся да свайго арцыбіскупа. Пасля паўстання ў студзені арцыбіскуп Фелінскі напісаў чарговае пісьмо да цара, просячы зразумець паўстанцаў, польскія памкненні да вольнасці і незалежнасці.
   Цар, нечакана, прысудзіў Фелінскаму 20 гадоў ссылкі, у Варшаве абуджаецца свядомасць таго, якога арцыбіскупа яна губляе. Чарговая частка фільму была б у моцна шэрых адценях – ссылка, маленькая мясцовасць над Волгай, некалькі сотняў каталікоў, для якіх Фелінскі будуе капліцу, пасля Святой Імшы ён запрашае да сябе, дапамагае патрабуючым, таямніча прымае ссыльных, што прыходзяць да яго за духоўным суцяшэннем. Гэта школа веры і даверу. Ён, добра адукаваны, вельмі патрэбны, так шмат мог зрабіць яшчэ ў Варшаве, у Польшчы – ці нельга было б думаць, што ён марнуе жыццё ў глухой правінцыі, дзе нельга выкарыстаць усе яго здольнасці, магчымасці, мары? Але ж арцыбіскуп Фелінскі аддаў сваё пастырства Марыі, і таму жыве з ружанцам у руцэ, размаўляе з патрабуючымі і піша – пра Хрыста, пра Эўхарыстыю, пра веру, пра малітву, а таксама пра Марыю, схаваную, занятую простымі абавязкамі, незаўважаную асяроддзем, жывучую звычайным жыццём, найбліжэй да Бога…
   Чытаючы пра жыццё св. Арцыбіскупа Фелінскага, лёгка заўважыць шмат рысаў марыйнага шляху жыцця. Як Марыя арцыбіскуп усё сваё жыццё аддаў Хрысту, як Яна жыў у заваяванай і зняволенай краіне. Як Марыя быў недацэнены асяроддзем, як Яна схаваны ў маленькай мясцовасці, жыве, моліцца і ахвяруе сябе за іншых. Нават пасля шматлікіх спрабаванняў умяшальніцтва папы і змены мясцовасці ён не мог вярнуцца да Варшавы. Падумаем, часам і нам здаецца, нават вельмі правільна, што нашыя магчымасці і таленты недавартасцяваныя, незаўважаныя. Магчыма, што часта больш давартасцяваныя людзі з меншымі заслугамі, чым нашыя. Колькі  ж разоў нядобра нас ацэньвалі, задавалі нам балючыя пытанні, падазраючы нашыя нядобрыя намеры, правіны, якіх не было, недавартасцёўвалі нашую ціхую ахвяру. Мы можам пагрузіцца ў шкадаванне або дазволіць шліфаваць сябе, як дыямент, упрыгожваць алтар сэрца для Найсвяцейшай. Менавіта так вёў Бог Марыю, святога арцыбіскупа і шмат ішных святых. Давайце паспрабуем у хвіліны роспачы, самотнасці, надавартасцяванасці падумаць пра св. Зігмунта Фелінскага, аднаго з найбольш адукаваных людзей свайго асяроддзя, які жыў ў маленькай хаце недзе ў правінцыяльнай вёсцы, падумем пра жыццё Марыі, надавартасцяванай у сваёй велічы і прыгажосці ў Бэтлееме, у Егіпце, у Назарэце, у падарожжы з Сынам, пад крыжам…

   Падумаем:
1.           Прымем жа і мы запрашэнне ісці шляхам, якім ужо ішла Найсвяцейшая Панна. Яна малілася і ахвяравала свае цярпенні за ўвесь свет, святы абп Зігмунт Фелінскі за Польшчу, а мы? За што мы хочам ахвяраваць нашыя цяжар, смутак, расчараванні? Можа за нашу сям’ю? За кагосьці блізкага?
2.          Як Марыя з цалкавітым даверам прымем як волю Бога сваё месца жыхарства, сваё становішча, час, эпоху, справы, якія мы не можам змяніць. Бог жадае, відавочна, нас бачыць тут і цяпер, а не 100 гадоў таму, не ў іншым народзе, не ў іншай сямі’…
3.          Пазбягаем, як агню, крытыкі людзей, пра якіх мы мала ведаем. Марыя сустракала рознае прыманне яе ў Бэтлееме, падчас уцёкаў у Егіпет, змены месца жыхарства, яна мусіла слухаць розныя заўвагі падчас навучання Езуса, яна была Маці Асуджанага, асмеянага і бітага, яна была побач з Сынам, асуджаным на смерць.


ІІ. ТАЯМНІЦЫ БАЛЕСНЫЯ
(Ружанец)

 Малітва ў садзе аліўным
   Падумем – хто з нас не баіцца болю? Большасць з нас пазбягае цярпенняў, нават, калі згода на боль вядзе да нашага здароўя. Мы часта адцягваем справы цяжкія, нязручныя, балючыя, нават настолькі відавочныя, як візіт да стаматолага. Не трэба здзіўляцца сабе – гэта нармальна для большасці людзей. Нам заўсёды прыйдзе думка адцягнуць ці адкласці цяжкія справы. Таямніца малітвы ў садзе аліўным – гэта як падглядванне за Езусам ў Яго цяжкі момант. Часта мы апраўдваем сябе нашай уражлівасцю, а святыя, як мы чыталі ў байках, нічога не баяліся, ім нават было лягчэй. Ці гэта сапраўды так? Паглядзім на Езуса, паглядзім на маці. Найсвяцейшы Сын Божы, не змазаны ніводным грахом, ўсім сэрцам кахае Айца і людзей, хоча нас ратаваць. Аднак мы бачым у таямніцы аліўнага саду, што і Ён баіцца мучаніцтва і смерці. Аднак з любові да нас, з любові да Айца ён вырашаецца на ўсё. Вучымся ад Езуса: у нас ёсць права на ўсе боязі і страхі. Езус таксама баяўся. Марыя таксам цярпела ў сваім Сэрцы, прадбачачы пакуты Сына і згаджаючыся на Яго пакліканне. Разам з Сынам Божым мы прымаем цярпенне такім, якім яно нас напаткае, з даверам. Не трэба саромецца нашых страхаў. Гэта яшчэ не ўся праўда пра нас. Ня гледзячы ні на што, у еднасці з Богам, мы справімся.

Бічаванне Пана Езуса

   Езус прадказваў сваю пакуту, смерць і ўваскрашэнне; апосталы і Яго Маці павінны былі гэта памятаць, магчыма, нават, думалі, як гэта будзе. Ці ўзгадвалі гэтыя словы, бачачы свайго вялікага настаўніка, цудатворцу, бездапаможным і прыніжаным? Перад гэтым апосталы хадзілі ганарліва, як сябры моцнага Мужчыны, які захапляюча навучаў, адважна нагадваў, дзейсна аздараўляў. Як добра казаць, што ты ведаеш такую цудоўнаю Асобу! Цяпер хвалебны багатыр бездапаможны: прывязаны, замучаны… бічаванне было жорсткай карай; здаралася, што асуджаныя паміралі з-за бічавання. Некалі Ён аздараўляў, цяпер Яго цела бітае, патрапанае будзіць здіўленне апосталаў. І мы хочам быць у ценю пераможцаў, любім, калі хваляць нашых дзяцей, наш народ, калі дзівяцца нашым Касцёлам і яго святым. Мы ж чулі шмат разоў, што сужэнствы перажываюць не адзін крызіс, што непрыемныя нашыя нацыянальныя недахопы, што Касцёл як Цела Хрыста будзе біты, асмеяны, абвінавачаны. А аднак, калі гэта здараецца, мы звычайна здзіўляемся, што нашае сужэнства ці супольнасць законная не ідэальныя, што нашыя дзеці расчароўваюць, што Касцёл не выглядае так, як мы гэтага хочам. Гэта нам вельмі баліць, мы адчуваем сябе ашуканымі, хацелі б уцячы. Ці Маці бітага Сына ўзгадвала на працягу шматлікіх гадоў, што Яе Сэрца прасякне меч? Яна згаджаецца на пакліканне Езуса, які пакутуе за нас. Прымем жа і мы, як Марыя, час бічавання ў нашым жыцці, у жыцці нашай супольнасці, нашага Касцёла. Разам з Марыяй імкнемся ахвяраваць гэтае цярпенне Богу з даверам, з цярплівасцю, разам з Марыяй не ўцякайма ад цярпення.

Укаранаванне цернем

   Марыя і Юзаф, абраныя на бацькоў Сына Божага, апекаваліся маленькім Езусам, кармілі Яго, апраналі, вучылі вадзілі да святыні, захоўвалі ад небяспекаў. Усё жыццё прысвяцілі апецы над Езусам і зразуменню Яго патрэбаў і жаданняў. Цяпер Маці і ўсе іншыя бачаць, як гэты дарослы, рашучы Мужчына не пратэстуе, калі Яго высмейваюць, зневажаюць, адпіхваюць і выстаўляюць для пагарды натоўпу. Нічога нельга зрабіць, адзіны, хто мог бы Яму дапамагчы, гэта Езус. Аднак Ён, замест таго, каб пакараць каго-небудзь з пераследвальнікаў або аздараваіць каго-небудзь у натоўпе, каб супакоіць недабразычліўцаў, спакойна стаіць, без ніводнай спробы абараніцца. Дзе тыя людзі, што ішлі за ім, слухалі, бачылі цуды, уваскрашэнні, памнажэнні хлеба? Відаць толькі злых насмешнікаў, недабразычлівыя твары. Якое ж гэта выпрабаванне для Маці Езуса і вучняў! Ці маюць яны надзею пазбегнуць кары смерці, ці прадбачаць, што будзе горш? Падумаем пра Езуса, які стаіць перад натоўпам, згаджаецца на сваё прыніжэнне, паглядзім на Яго спакой. І нас спаткае такая сітуацыя: як Езус будзем высмейваныя, як Марыя будзем спачуваць, калі нашыя блізкія будуць несправядліва абвінавачаныя і цярпець здзекванні, калі будзе высмейваны Касцёл. Марыя не патрабуе ад Езуса, каб Ён уратаваў Сябе і Яе ад цярпення і зняваг, Яна ведае, што гэта за нас і за нашыя грахі. Паспрабуем суправаджаць Церпячага і Балесную ў гэтую хвіліну, мы ж хочам быць побач з Езусам, побач з Марыяй, не на баку насмешнікаў.

Нясенне крыжа

   Падумем: Езус увесь час згаджаецца на сваё пакліканне. Ён мог бы, як некалі, адысці, праявіць сваю моц, аднак з любові да Айца, з любові да людзей зацягнутых у зло, Ен прымае крыж. Для нас - гэта хрысціянскі сімвал, аднак тады гэта была кара смерці настолькі прыніжаючая, настолькі жудасная, што яе нельга было прымяніць да больш шляхетных. Збіты да крыві Езус прымае цяжар дрэва, на якім Яму трэба памерці. З гэтым знакам веры і пакуты Ён ідзе праз горад – як папярэджванне для іншых. Шмат людзей, занятых працай ці тэрміновымі справамі, абыякава аміналі Яго, бо такія выпадкі не былі рэдкасцю; іншыя маглі паглядзець з цікавасцю або неахвотай. Асуджаным рэдка выказвалі спачуванне, людзі былі прызвычаеныя да жорсткасці. Марыя не магла дапамагчы Сыну, толькі малітва і спачуванне былі магчымыя. Урэшце, Сімону Кірынейскаму было сказана дапамагаць несці цяжкае дрэва; нас таксама просяць аб дапамозе ў нясенні крыжа прыніжаным, збітым, церпячым. Мы запрошаныя ахвярваць цярпенні нашага крыжовага шляху, як Сын Божы і Маці, з мэтай ратавання іншых, як дар пакуты за грахі ўласныя і нашых блізкіх. Давайце застанемся на нашым крыжовым шляху з Езусам і Марыяй.

Смерць на крыжы

   Езус, збіты да крыві, замучаны нясеннем цяжкага дрэва, дайшоў да месца, дзе Яму трэба памерці. Спяваем песню: “Гэта не цвікі Цябе прыбілі, але мой грэх”. Памятаем пра гэта – Езус памёр з-за мяне, з-за нас. Напэўна ў гэтым таксама віна вядомых асобаў з Евангелля, але любы Сын Божы цярпеў для нас і для нашага збаўлення. Пад крыжам цярпячага з-за маіх грахоў стаіць Яго Маці разам з малым колам сяброў. Як жа вялікімі былі натоўпы зацікаўленых! Цяпер, у хвіліну страшнага болю, памірання ў муках, няма нікога з іх. Засталіся самыя верныя. Мы ведаем гэтую сітуацыю – у нас шмат знаёмых падчас нашага поспеху, але хто з іх застаецца, калі мы становімся пасмешышчам, калі перажываем цяжкія хвіліны? Застанемся побач з Езусам разам з Марыяй, разам з блізкімі Езуса. Вернасць і любоў, выражаныя Езусу, заўважаныя і прынятыя: Ян застаецца з Ім у гэтым жудасным перажыванні – ён атрымлівае ў дар Маці. Марыя Магдалена, якая суправаджала Церпячага і Маці, першая бачыць Уваскрослага і павінна навучаць пра ўваскрашэнне вучняў. Застанемся пад крыжам, пад знакам ганьбы і болю, прынятага за нас. Прымем цярпенне, як Марыя, з цярплівасцю да людзей, што нас раняць, такой, якая ёсць у Яе да нас, што раняць грахамі Яе Сына.

ІІІ.Пятнаццаць хвілін з Маці Божай

ТАЯМНІЦА ІІІ ХВАЛЕБНАЯ
Спасланне Духа Святога

  
   Сёння дзень нашай сустрэчы, першая субота месяца, час, калі мы хочам ушанаваць Беззаганнае Сэрца Панны Марыі. Гэта час для нас і для Яе, мы можам цяпер адкрыць нашыя стомленыя, параненыя сэрцы, прасіць Найсвяцейшую, каб Яна нам прабачыла тое, што мы ранім Яе Сына, што забываемся пра тое, што з’яўляецца найважнейшым у жыцці для нас саміх.
   Просім ласкавую Маці Касцёла, каб Яна пажадала быць з намі ў гэтую хвіліну, каб дапамагала нам забыць пра тое, што перашкаджае нам падчас  разважання. Просім, каб Яна малілася з намі, прасіла аб дарах Духа Святога для нас. Няхай салодкая радасць сэрцаў, моц Духа Святога асвячае нашыя розум і сэрцы, каб мы маглі разважаць над справамі Божымі.
   Духу Святы, Духу Касцёла, узмацні нас, адкрый на Евангелле, бо мы ў Касцёле, мы Касцёл, Цела Божага Сына. Адкрый нашыя сэрцы, каб мы маглі адчуваць разам з усім Касцёлам, каб мы маглі падтрымліваць Касцёл як Беззаганнае Сэрца Марыі.
   Марыя, Найсвяцейшая Маці Касцёла, ці ты ганарышся намі? Ці падабаецца Табе Касцёл? Ты молішся за нас, падтрымліваеш нас, заступаешся за нас. Ці ты задаволеная намі, які сёння Касцёл Твайго Сына?
   Дазволь, цярплівая Маці, сказаць нам Табе проста: наш Касцёл вельмі часта нам не падабаецца. Мы ведаем, што ў яго шмат недахопаў, шмат слабых бакоў, мы не ганарымся ім, нам сорамна, калі на яго паказваюць пальцам, як шмат трэба выправіць у нашым Касцёле, палепшыць, як шмат навяртанняў патрэбна сярод нас. Мы самі часта расчараваныя нашым Касцёлам. Мы б хацелі больш ім ганарыцца. Мы хацелі, каб у нас было шмат святых, цудоўных святароў, узрушваючыя казанні, добрыя супольнасці, так, каб можна было паказаць няверуючым і сумняваючымся, што варта быць у такім удалым Касцёле.
   О Маці Збаўцы, Маці Касцёла, мы ведаем, што ў нашым Касцёле ёсць шмат містыкаў, блаславёных, пакутнікаў, шмат святых; але ён усё ж не такі, які б мы хацелі. О Маці найцярплівейшая, ёсць шмат людзей, расчараваных Касцёлам.
   Мы кажам Табе пра гэта, але Ты напэўна ўсё гэта ведаеш, Марыя, лепш за наш. Ты працягваеш верыць, што Касцёл мае сэнс, што вядзе яго Дух Святы. Некаторыя людзі кажуць нам, што некалі было лепш. Мы разважаем над таямніцай спаслання Духа Святога, гэта пачатак Касцёла. Ты была там, Панна мудрая, Панна святая, цярпліва малілася разам з апосталамі, якія не захавалі вернасці Твайму Сыну. Ты прымала іх усіх, гэта не Ты іх выбрала, а Твой Сын. Ты бачыла, што яны не разумеюць дару Апошняй Вячэры. А потым, Маці Балесная, Ты не бачыла іх пад крыжам, толькі Ян застаўся побач з Табой, побач з Церпячым. Твая любоў да Сына прыняла таксама Яна. О Маці, святыня Духа Святога, Тваё Беззаганнае Сэрца прыняло просьбу Сына, Ты малілася з імі, чакаючы спаслання Духа Святога, не нагадваючы ім пра ўцёкі, адрачэнне, здраду. Нават аб пахаванні Езуса паклапаціліся два фарысея, не вучні. О Маці Касцёла, Ты ўмела маліцца з тымі, што не захавалі вернасці, што Цябе расчаравалі. Гэта на іх павінна была абапірацца місія Твайго Сына, гэта на іх павінна была будавацца новая супольнасць. Ты чакала з імі выканання абяцання Езуса, Суцяшальніка, які павінен быў дадаць адвагі, моцы, мудрасці, веры. Ня гледзячы на тое, што яны так падвялі, Ты не губляеш часу на тое, каб ім пра гэта нагадваць, папракаць, гэты час Ты прызначаеш на малітву, на тое, каб заступацца за іх.
   Да запалоханых, няўпэўненых, хаваючыхся на ўсялякі выпадак, апосталаў, праз зачыненыя дзверы, да слабых сэрцаў, прыходзіць Езус, прыходзіць Дух Святы. Гэта цікава – прыходзіць як агонь, які спальвае, ачышчае срэбра і золата, паглынае слабое, пакідае моцнае, яшчэ больш узмоцненае. Суцяшальнік, даўца шматлікіх дароў не прыходзіць як адно вялікае полымя, але як язык агню над кожным з іх, а гэта значыць, што той самы Дух Святы прыходзіць да кожнага інакш. Ты, поўная ласкі, ужо ведала моц Духа Святога: Яго цень сышоў на цябе, каб Ты пачала Сына Божага, Ён напоўніў Цябе дарамі і Ты няспынна ўзрастала, Панна мудрая, разважаючы над Словам Сына, над Яго жыццём. Аднак, і на Цябе сышоў Дух Святы, Дух Моцы. Які гэта ўрок для нас: калі Ты, Беззаганнае Сэрца, атрымоўвала моц Духа Любові, як жа тады мы павінны Яго прасіць! Калі Ты, поўная ласкі, няспынна атрымлівала Яго Моц, то як жа тады яна патрэбная нам.
   Так ствараецца Касцёл. Ты чакала гэтай хвіліны з супакоем, о Маці, ведаючы, што гэта супольнасць Твайго Сына, не Ты выбірала апосталаў, а Твой Сын, не Ты ствараеш Касцёл, а Дух Святы. О Маці, навучы нас Тваёй мудрасці і цярплівасці! Ты любіш Касцёл Твайго Сына, Ты просіш моцы Духа Суцяшальніка, бо сама спазнала Яго шчодрасць. Гэта Ты, найпрыгажэйшае стварэнне Духа Агню, Духа Віхру. Гэта Ты, поўная Яго дароў, уся святая.
   Апосталы атрымалі Духа Ажывіцеля і ўжо не зачыняюць дзверы, наадварот, выходзяць на двор. Яны ўжо не баяцца і не ўяўляюць небяспекі, наадварот, маюць адвагу казаць пра Езуса, заклікаць да навяртання, да веры. Яны ўжо не задаюць самі сабе пытанняў, наадварот, яны адказваюць на пытанні з адвагай. О Марыя, Ты бачыла пачатак Касцёла.
   Маці Божая, Маці Збаўцы, Маці Касцёла, таксама і з намі. Мы таксама падводзім, наракаем на наш  Касцёл, але самі мы ў ім не святыя. Мы не ганарымся Касцёлам, але мы не ганарымся таксама і сабой. Мы бачым, як шмат нам не хапае для нашых спадзяванняў: мы шмат чакаем ад іншых, але самі не апраўдваем іх спадзяванняў. Маці Божая, Ты адзіная святая, не саромеешся Касцёла, не адыходзіш, молішся за нас, просіш моцы Духа Божага для ўсяго Касцёла, для нас усіх.
   Марыя, поўная ласкі, нам таксама патрэбны Дух Суцяшальнік. Маліся за нас, Беззаганная Маці Касцёла. Няхай наш Касцёл будзе ўсё больш падобны да Цябе, няхай крочыць Тваім шляхам заступніцкай малітвы, ахвяры, крыжа. Прасі Духа Суцяшальніка для нас, Найсвяцейшая Панна, няхай нас агарне салодкая свежасць, прахалода ў стомленасці, у плачу прытуленне. Няхай Дух Божы сыйдзе на нас і на нашых блізкіх, на наш Касцёл, на мяне.
   Умілаваная Духа Святога, маліся за нас грэшных, за ўвесь Касцёл, а таксама за тых, што згубіліся ў дарозе да Твайго Сына. Няхай лекар нашых сэрцаў, Дух Божы, паяднае нас з сабой, няхай пазбірае нас, пасварыўшыхся, абражаных, знеахвочаных.
   Няхай Божы Дух Аздаравіцель вылячыць нашыя раны сэрца, уздыме нас з граху, нашага расчаравання і жалю, няхай зробіць нашыя сэрцы падобнымі да Твайго Беззаганнага Сэрца. Амэн.

О Божа мой, веру ў Цябе, праслаўляю Цябе,
давяраю Табе і люблю Цябе.
Прашу ў Цябе прабачэння за тых,
што не вераць у Цябе,
не праслаўляюць Цябе,
не давяраюць Табе і не любяць Цябе.


І
V. АПЭЛЬ МАРЫЙНЫ
Кожны дзень з Табой Марыя

“Радуйся, бо пасадам Уладара сталася,
Радуйся, зорка, праз якую Сонца з’явілася,
Радуйся, Таго бо носіш, хто ўсё носіць,
Радуйся, Боскага ўцелаўлення улонне,
Радуйся, праз цябе бо стварэнне аднаўляецца,
Радуйся, праз цябе бо Твоцу пакланяемся,
Радуйся, Нявеста – Дзева чыстая.

Радуйся, бо нарадзіла Слова невымоўным чынам,
Радуйся, бо як тое сталася нікога не наўчыла,
Радуйся, вышэй за рузуменне мудрых,
Радуйся, бо асвятляеш розум верных,
Радуйся, Нявеста – Дзева чыстая”.

Акафіст да Маці Божай[1]

  
   Марыя, Маці, вітаем Твае абразы, Ты такая прыгожая, часта ў стройных сукенках, годных Каралевы, часам маеш карону і скіпетр. Так цябе прадстаўляюць шматлікія абразы, шматлікія фігуркі – мы бачым, што мастакі хацелі выявіць цябе, наколькі гэта магчыма, з вялікай годнасцю, яны паклапаціліся пра ўсе дробязі. Гэтыя абразы асабліва ўшаноўваюць у санктуарыях, выбраных месцах, дзе малітва вялікай колькасці людзей стварае непаўтаральную атмасферу. У нас ёсць любімыя санктуарыі, добра нам там быць, адпачываць і набірацца сілы.
   Мы называем Цябе Каралевай, Спадарыняй, Ваяводай. Мы аддаем Табе пашану і абяцаем, што зноў прыйдзем, што зменім сваё жыццё, што распачнем наноў.
   Потым вяртаемся узмоцненыя, узнёслыя, усцешаныя для нашай штодзённасці, забеганай, змучанай, часта раздразняючай, часам стомленай. Часам задумваемся: як Ты жыла на зямлі, Найсвяцейшая? Як выглядаў Твой дзень? Ружанец паказвае нам Цябе ў незвычайных момантах: Звеставанне прадказвае Тваё пакліканне, анёл кажа пра вялікую ласку; наведванне пацвярджае Тваю абранасць, Божае Нараджэнне – гэта Тваё вялікае інтымнае спатканне з Сынам, якога Ты бачыш упершыню, Ахвяраванне – гэта вялікая ўрачыстасць трох і памятныя словы ў святыні, потым Ты губляеш і знаходзіш Езуса ў святыні… кожная радасная таямніца гэта вялікае свята… Як Ты жыла, Беззаганная?
   Марыя, Тваё жыццё, мы ж ведаем, гэта шэраг дзён, як пацеркі ружанца, падобных адзін да аднаго, блізкіх Богу, са шматлікімі паўтараючыміся справамі, абавязкамі. Дзень Беззаганнай – прыбіранне, пранне, вымятанне, шыццё, прыгатаванне ежы, нашэнне дроў, вады, простыя справы, патрабуючыя дакладнасці, планавання, як гэта бывае ў жаночай гаспадарцы. Размовы з суседкамі, штодзённыя малітвы, слуханне апавяданняў, успамінаў, вырашэнне дробных праблемаў, дапамога блізкім і знаёмым, малітва за іх…
   Марыя, Беззаганная ў звычайным жыцці, як цяжка нам уявіць Цябе ў звычайным жыцці, спакойным, усміхаючымся, патрабуючым нястомнай увагі і супакою. І цалкам не здзіўляе, што некалі мы ўяўлялі сабе розныя цуды, якія павінны былі аблегчыць Табе штодзённасць, лягчэй думаць, што анёлы адсоўвалі ўсе цяжкасці на Тваім шляху кожнага дня. Аднак, Ты ўмела быць святой кожны дзень, у кожным выпадку захаваць радасць з Божай прысутнасці, супакою Беззаганнага Сэрца, вольнага ад гневу, злосці, Твайго Беззаганнага Сэрца, вольнага ад раздражнёнасці і недабразычлівасці. Добрая, спакойная, дабразычлівая, Ты ў маўклівасці прымала некаторыя пытанні, заўвагі, не спрабавала ўсяго растлумачыць. Ты жыла з вялікай надзвычайнай таямніцай у сэрцы, сярод людзей - звычайна…
   Нам лягчэй праявіць гераізм у цяжкую хвіліну, адзін раз, у нейкім выключным выпадку, чым захаваць пастаянства кожнага дня. Мы б хацелі адразу зрабіць шмат вялікіх рэчаў, здаць экзамен, чым кожны дзень верна і стала нешта будаваць крок за крокам.
   Ты шмат гадоў жыла з Езусам, звычайным жыццём, без вялікіх цудаў, без вялікіх падзеяў, цешылася Яго прысутнасцю, размовамі і маўчаннем з Езусам. Ты ведала, што на ўсё свой час, і прымала ўсё як думку Бога, добрую для Цябе. У нас звычайна свае думкі, Марыя, мы б хацелі выправіць волю Бога, схіліць да сваіх патрэбаў, пачуццяў, страхаў. Мы баімся, што згінем у звычайнасці шэрых дзён, мы б хацелі адрознівацца, зрабіць добрае ўражанне, застацца ў памяці, быць ацэненымі…
   Марыя, каралева звычайнай штодзённасці, Ты жыла, на адрозніваючыся ў Тваёй абранасці, не абуджала апладысментаў натоўпаў. Евангелле нічога не кажа нам пра цуды, якія Ты ўчыніла, хоць Ты сама была вялікім цудам, якому дзівяцца анёлы, а на зямлі Цябе, хіба, няшмат хто заўважаў.
   Як жа вялікага даверу і веры патрабавала Тваё жыццё, настолькі схаванае, настолькі невядомае – Ты, Найбліжэйшая Богу, поўная ласкі, праз якую прамянее радасць, якая спазнала таямніцу Бога. Табе было досыць Тваёй веры ў Слова Божае.
    О Правадніца вернікаў па шляху мудрасці і любові, маліся за нас! Найцудоўнейшая Маці звычайнай штодзённасці, Ты ведаеш, што для нас штодзённасць з’яўляецца найцяжэйшай, нам патрэбны і мы жадаем цуду, мы хочам перажыць Фавор, бачыць памнажэнне хлябоў, дзейсныя знакі. Дапамажы нам зразумець Тваё пакліканне, Тваё жыццё. Добрая Маці, заступайся за нас, прасі дары Духа Святога для нас, няхай нашыя сэрцы будуць падобнымі да Твайго Сэрца.
   Наймілейшая Маці, найцудоўнейшая Маці, мы ведаем, што Ты запрашаеш нас на Твой шлях, марыйны шлях Беззаганнага Сэрца, схаваны, як скарб, блізкі Богу. Мы просім, навучы нас Тваім сцежкам, навучы нас жыць, як Ты. Мы хочам, як Ты, штодзённа сустракаць тварам у твар укрытага Бога, прымаць Яго да сэрца, насіць у сабе. Навучы нас прымаць Твайго Сына ў Эўхарыстыі, з такой любоўю і чысцінёй, з якой Ты Яго прымала, краналася, клапацілася аб Ім. Няхай радасцю нашага сэрца будзе Твой Сын, няхай будзе аздараўленнем нашых думак і пачуццяў.
   О Маці святой штодзённасці, вядзі наш шляхам штодзённасці і звычайнасці, клопату і малітвы за нашых блізкіх, цярплівасці ў выкананні абавязкаў, супакою сэрца. Дапамажы нам прыняць укрытае жыццё як ласку, дар Божы для Цябе і для нас. Зрабі нашыя сэрцы падобнымі да Твайго Беззаганнага Сэрца.

Радуйся, таямніца святла невымоўнага,
Радуйся, пачатку дзівосаў Хрыстовых,
Радуйся, Нявеста – Дзева чыстая.[2]



[1] Вянок акафістаў. Полацк, 1999 год.
[2] Акафіст Маці Божай. Вянок Акафістаў. Полацк, 1999 год.